Equity Meaning In Marathi | इक्विटी म्हणजे काय ? संपूर्ण माहिती

Equity Meaning in Marathi जाणून घेताना आपण महत्वाचा मुद्दा असा कि Equity हा Finance चा सर्वोत्तम स्रोत आहे (Equity is best source of finance) , कारण यामध्ये कंपन्यांना भांडवल उभारण्यासाठी बाह्य गुंतवणूकदारांकडून पैसे मिळवता येतात. 

Equity Meaning In Marathi

Equity Investment म्हणजे कंपनीचे स्टॉक्स किंवा शेअर्स विकून पैसे मिळवणे, ज्यामुळे कंपनीच्या मालकी हक्कांमध्ये घट होतो, परंतु कर्जाची जबाबदारी नाही. हे प्रामुख्याने नवीन प्रकल्प सुरू करण्यासाठी, विस्तारासाठी किंवा विद्यमान कर्जे कमी करण्यासाठी वापरले जाते.

Equity Meaning in Marathi | इक्विटी चा अर्थ 

Equity Meaning in Marathi म्हणजे कंपनीतील मालकी हक्क दर्शवणारे शेअर्स. जेव्हा एखादा गुंतवणूकदार कंपनीचे Shares खरेदी करतो, तेव्हा त्याला त्या कंपनीतील काही प्रमाणात मालकी मिळते.

Equity हा Finance चा सर्वोत्तम स्रोत असल्या कारणामुळे  कंपनीच्या नफ्यावर आणि नुकसानीवर Shareholders चा थेट प्रभाव असतो. जर कंपनीचा नफा वाढला, तर Shares ची किंमत वाढते आणि गुंतवणूकदारांना अधिक परतावा मिळतो. 

Equity Shares मध्ये उच्च जोखीम असते, परंतु दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी हे फायदेशीर मानले जाते. शेअर बाजारातील चढ-उतारांमुळे Equity च्या किमतीत सातत्याने बदल होतो. 

कंपनी बंद झाली किंवा दिवाळखोरीत गेली, तर कर्जदार आणि इतर देणी भागविल्यानंतर शेअरधारकांना शेवटचे पैसे मिळतात. म्हणूनच, इक्विटी गुंतवणूक करताना बाजाराचा अभ्यास आणि जोखीम व्यवस्थापन महत्त्वाचे असते. 

तसेच, काही कंपन्या शेअरधारकांना लाभांश (Dividend) देतात, जो अतिरिक्त उत्पन्नाचा स्रोत ठरू शकतो. 

थोडक्यात, Equity Meaning in Marathi म्हणजे कंपनीच्या वाढीवर आधारित गुंतवणुकीचा प्रकार, जो योग्य नियोजनाने मोठा परतावा देऊ शकतो.

Definition of Equity in Marathi | इक्विटी व्याख्या 

Equity म्हणजे एखाद्या व्यक्ती किंवा गुंतवणूकदाराचा मालकी हक्क, जो सर्व कर्जे वजा केल्यानंतर उरतो. 

व्यवसायात, इक्विटी म्हणजे कंपनीतील भागभांडवल, तर मालमत्तेत, ती कर्ज आणि मालमत्तेच्या किमतीतील फरक दर्शवते.

सामाजिक इक्विटी म्हणजे सर्वांना समान संधी आणि सुविधा मिळवून देण्याची संकल्पना.

Types of Equity in Marathi | इक्विटी चे प्रकार

1. शेअरहोल्डर्स इक्विटी (Shareholders' Equity meaning in marathi) 

Shareholders' Equity म्हणजे एखाद्या कंपनीच्या एकूण मालमत्तेतून सर्व कर्जे आणि जबाबदाऱ्या वजा केल्यानंतर उरलेली मालकी. 

हे कंपनीच्या आर्थिक स्थितीचे प्रमुख निर्देशक मानले जाते. जर एखाद्या कंपनीची मालमत्ता तिच्या एकूण कर्जांपेक्षा जास्त असेल, तर तिची Shareholders' Equity सकारात्मक राहते. 

परंतु, जर कर्ज जास्त झाले, तर इक्विटी निगेटिव्ह होऊ शकते, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांचा विश्वास कमी होतो. यामध्ये इक्विटी शेअर्स आणि कंपनीच्या राखीव निधीचा समावेश होतो. 

Shareholders' Equity ही कंपनीच्या बॅलन्स शीटमध्ये दिसते आणि तिचा उपयोग गुंतवणूकदार व विश्लेषक कंपनीच्या आर्थिक स्थितीचे मूल्यमापन करण्यासाठी करतात. 

कंपनी आपला नफा पुन्हा गुंतवू शकते किंवा लाभांशाच्या स्वरूपात शेअरधारकांना देऊ शकते. 

उच्च Shareholders' Equity असणे म्हणजे कंपनी आर्थिकदृष्ट्या मजबूत आहे. दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी, गुंतवणूकदार कंपनीच्या इक्विटी स्थितीकडे पाहतात.  

2. इक्विटी शेअर्स (Equity Shares meaning in marathi) 

Equity Shares हे कोणत्याही कंपनीत मालकी हक्क मिळवण्याचे सर्वसामान्य साधन असते. जेव्हा एखादा गुंतवणूकदार कंपनीचे शेअर्स खरेदी करतो, तेव्हा त्याला त्या कंपनीतील काही प्रमाणात भागभांडवल मिळते. 

Equity Shares धारकांना कंपनीच्या नफ्यावर आधारित लाभांश मिळू शकतो, तसेच त्यांना कंपनीच्या धोरणांमध्ये मतदानाचा हक्कही असतो. हे शेअर्स शेअर बाजारात खरेदी-विक्री करता येतात आणि त्यांची किंमत बाजारातील मागणी-पुरवठ्यानुसार बदलते.

कंपनीचा नफा वाढल्यास Equity Shares ची किंमतही वाढते, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना चांगला परतावा मिळतो. परंतु, Equity Shares मध्ये जोखीमही असते, कारण कंपनीला तोटा झाल्यास शेअर्सच्या किमतीत घट होऊ शकते.

दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी Equity Shares फायदेशीर ठरू शकतात. विविध कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करून गुंतवणूकदार जोखीम व्यवस्थापन करू शकतात. त्यामुळे, Equity Shares हे शेअर बाजारातील एक महत्त्वाचे घटक आहेत.  

3. मालमत्ता इक्विटी (Property Equity meaning in marathi) 

Property Equity म्हणजे एखाद्या व्यक्तीच्या मालमत्तेची एकूण बाजारमूल्य आणि त्यावर घेतलेल्या कर्जाच्या रकमेमधील फरक. 

उदाहरणार्थ, जर एखाद्या व्यक्तीचे घर ५० लाख रुपयांचे असेल आणि त्याने त्यावर ३० लाखांचे गृहकर्ज घेतले असेल, तर त्याची मालमत्ता इक्विटी २० लाख रुपये असेल. ही इक्विटी मालमत्ताधारकासाठी मोठा आर्थिक स्रोत ठरू शकते. जर घराची बाजारातील किंमत वाढली, तर त्यानुसार Property Equity देखील वाढते.

Property Equity चा उपयोग गृहकर्ज पुनर्वित्त (refinancing) किंवा अन्य आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. आर्थिक स्थिरतेसाठी मालमत्ता इक्विटी महत्त्वाची भूमिका बजावते.

जर मालमत्तेची किंमत घसरली आणि कर्ज जास्त राहिले, तर निगेटिव्ह इक्विटीची स्थिती निर्माण होऊ शकते. मालमत्तेच्या वाढत्या किंमतीमुळे मालकांची एकूण संपत्ती वाढते. त्यामुळे, Property Equity ही गुंतवणुकीच्या जगात एक महत्त्वाचा संकल्पना आहे.  

4. ब्रँड इक्विटी (Brand Equity meaning in marathi) 

Brand Equity म्हणजे एखाद्या ब्रँडची बाजारातील ओळख आणि प्रतिष्ठेमुळे मिळणारे मूल्य.

लोकप्रिय ब्रँड्स जसे की Apple, Nike किंवा Tata यांना त्यांच्या उच्च ब्रँड इक्विटीमुळे ग्राहकांकडून अधिक विश्वास मिळतो. Brand Equity ग्राहकांच्या अनुभवांवर, त्यांच्या ब्रँडवरील विश्वासावर आणि कंपनीच्या जाहिरातींवर अवलंबून असते. 

मजबूत Brand Equity मुळे ग्राहक तेच उत्पादन परत परत विकत घेण्यास प्राधान्य देतात. ब्रँडचे नाव आणि विश्वासार्हता असल्याने कंपन्या त्यांच्या उत्पादनांच्या किंमती जास्त ठेवू शकतात.

Brand Equity निर्माण करण्यासाठी चांगल्या गुणवत्तेची उत्पादने, प्रभावी विपणन आणि ग्राहक संतोष आवश्यक असतो. 

कमी Brand Equity असलेल्या कंपन्यांना ग्राहक आकर्षित करण्यासाठी जास्त प्रयत्न करावे लागतात. Brand Equity कंपनीच्या दीर्घकालीन यशासाठी महत्त्वाची ठरते. 

यामुळे कंपनीची बाजारातील स्थान टिकून राहते आणि तिच्या उत्पादनांची मागणी वाढते.  

5. स्वामित्व इक्विटी (Owner’s Equity meaning in marathi) 

Owner’s Equity म्हणजे व्यवसाय मालकाच्या गुंतवणुकीचे मूल्य, जे व्यवसायाच्या एकूण मालमत्तेतून सर्व कर्जे आणि जबाबदाऱ्या वजा केल्यानंतर उरते. हे व्यवसायाच्या आर्थिक आरोग्याचे एक महत्त्वाचे परिमाण आहे. 

जर एखादा व्यवसाय मालक स्वतःच्या पैशाने किंवा भागीदारांच्या गुंतवणुकीने व्यवसाय सुरू करतो, तर तो पैसा Owner’s Equity म्हणून गणला जातो. 

व्यवसायाचा नफा वाढल्यास स्वामित्व इक्विटी देखील वाढते. परंतु, जर व्यवसाय तोट्यात गेला, तर इक्विटी कमी होते.

लहान आणि मध्यम उद्योगांसाठी (SMEs) Owner’s Equity फार महत्त्वाची असते, कारण ती व्यवसायाच्या आर्थिक स्थिरतेचा दर्शक असते.

व्यवसायातील Owner’s Equity वाढवण्यासाठी मालक अधिक गुंतवणूक करू शकतो किंवा व्यवसायाचा नफा पुनर्गुंतवू शकतो.

उच्च Owner’s Equity व्यवसायाच्या वाढीस मदत करते आणि कर्ज घेण्याची गरज कमी करते. त्यामुळे, प्रत्येक उद्योजकाने आपल्या व्यवसायाच्या Owner’s Equity वर लक्ष द्यावे.  

6. निगेटिव्ह इक्विटी (Negative Equity meaning in marathi) 

Negative Equity म्हणजे जेव्हा एखाद्या मालमत्तेची बाजारातील किंमत त्या मालमत्तेवरील कर्जापेक्षा कमी असते.

ही परिस्थिती प्रॉपर्टी मार्केट किंवा व्यवसायात मोठ्या नुकसानीच्या वेळी उद्भवते. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या व्यक्तीने ५० लाखांचे घर घेतले आणि त्यावर ४५ लाखांचे कर्ज घेतले, पण नंतर घराची किंमत ३० लाखांवर घसरली, तर त्या व्यक्तीला १५ लाखांची Negative Equity होते.

अशी स्थिती टाळण्यासाठी गुंतवणूकदारांनी बाजारातील परिस्थितीचा अभ्यास कNegative Equity मुळे मालकांच्या आर्थिक अडचणी वाढतात आणि त्यांना नुकसान सहन करावे लागते.

ही परिस्थिती सामान्यतः आर्थिक मंदीच्या काळात जास्त दिसते. कंपन्यांच्या बाबतीतही, जास्त कर्जामुळे Negative Equity निर्माण होऊ शकते, ज्यामुळे शेअरधारकांना नुकसान होते.  

7. सामाजिक इक्विटी (Social Equity meaning in marathi) 

Social Equity म्हणजे समाजातील सर्व लोकांना समान संधी आणि सुविधा मिळाव्यात यासाठी असलेली संकल्पना.

ही संकल्पना विशेषतः शिक्षण, आरोग्यसेवा, रोजगार आणि न्याय यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये महत्त्वाची ठरते. Social Equity सुनिश्चित करण्यासाठी सरकार आणि सामाजिक संस्था विविध धोरणे राबवतात.

विविध जाती, धर्म, लिंग किंवा आर्थिक स्तरातील लोकांना समान संधी मिळाव्यात हे Social Equity चे उद्दीष्ट असते. जर Social Equity नसेल, तर सामाजिक विषमता वाढते आणि समाजात असंतोष निर्माण होतो.

Social Equity मजबूत करण्यासाठी विविध आरक्षणे आणि सरकारी योजना राबवल्या जातात. त्यामुळे, ही संकल्पना समाजाच्या सर्वांगीण विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.

Features of Equity in Marathi | इक्विटीची वैशिष्ट्ये

 1. मालकी हक्क (Ownership Right)  

Equity shares हे कंपनीमधील Ownership Right दर्शवतात. जेव्हा एखादा गुंतवणूकदार कंपनीचे इक्विटी शेअर्स खरेदी करतो, तेव्हा तो त्या कंपनीच्या मालकीचा एक भागीदार होतो.

इक्विटी शेअरधारकांना कंपनीच्या धोरणांमध्ये अप्रत्यक्ष सहभाग असतो. कंपनीच्या यशावर त्यांचा थेट परिणाम होतो, कारण कंपनीच्या नफ्यामुळे त्यांच्या शेअर्सचे मूल्य वाढते. जर कंपनी चांगली कामगिरी करत असेल, तर शेअर्सची किंमत वाढते आणि गुंतवणूकदार अधिक नफा मिळवू शकतात.

याउलट, जर कंपनी तोट्यात गेली, तर शेअर्सचे मूल्य कमी होते आणि गुंतवणूकदारांना नुकसान होऊ शकते. इक्विटी गुंतवणूकदार हे कंपनीच्या संपत्तीत आणि उत्पन्नात शेवटचे हक्कदार असतात.

ते कंपनीच्या वार्षिक सर्वसाधारण सभांमध्ये (AGM) सहभागी होऊ शकतात आणि कंपनीच्या धोरणांवर प्रभाव टाकू शकतात.

कंपनीच्या नफ्यातून काही भाग शेअरधारकांना लाभांश स्वरूपात मिळू शकतो. त्यामुळे, इक्विटी शेअर्स हा कोणत्याही व्यवसायातील थेट Ownership Right मिळवण्याचा एक प्रभावी मार्ग आहे.  

 2. जोखीम आणि परतावा (Risk and Return)  

Equity shares मध्ये गुंतवणूक करणे म्हणजे जास्त जोखीम स्वीकारणे, पण त्याचबरोबर मोठा परतावा मिळवण्याची संधी मिळते.

शेअर बाजारातील चढ-उतारांमुळे इक्विटीच्या किंमती सातत्याने बदलत असतात. जर कंपनी चांगली कामगिरी करत असेल, तर शेअर्सची किंमत वाढते आणि गुंतवणूकदारांना मोठा नफा होतो.

परंतु, जर बाजारातील परिस्थिती नकारात्मक असेल किंवा कंपनीला तोटा झाला, तर गुंतवणूकदारांचे पैसेही कमी होऊ शकतात.

Equity shares मध्ये कोणत्याही प्रकारची हमी नसते, त्यामुळे ते उच्च जोखीम असलेली गुंतवणूक मानली जाते. दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी, बाजारातील अस्थिरतेकडे दुर्लक्ष करून योग्य शेअर्समध्ये गुंतवणूक करणे फायदेशीर ठरू शकते. 

ऐतिहासिकदृष्ट्या, Equity मार्केटने दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी चांगले परतावे दिले आहेत. मात्र, जोखीम कमी करण्यासाठी विविध कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक (Diversification) करणे आवश्यक असते.

त्यामुळे, Equity ही उच्च जोखीम-उच्च परतावा असलेली गुंतवणूक आहे.  

 3. मतदानाचा हक्क (Voting Rights)  

Equity शेअरधारकांना कंपनीच्या धोरणांवर प्रभाव टाकण्याचा अधिकार असतो. ते वार्षिक सर्वसाधारण सभांमध्ये (AGM) मतदान करू शकतात आणि व्यवस्थापनाच्या महत्त्वाच्या निर्णयांवर मत देऊ शकतात.

जसे की, नवीन संचालकांची निवड, विलीनीकरण (mergers), संपत्तीची विक्री किंवा इतर महत्त्वाचे निर्णय. मोठ्या प्रमाणावर शेअर्स धारण करणाऱ्या गुंतवणूकदारांचा (majority shareholders) कंपनीच्या निर्णयप्रक्रियेत अधिक प्रभाव असतो.

काही गुंतवणूकदार आपल्या मताचा प्रभाव टाकण्यासाठी गट तयार करतात आणि व्यवस्थापनावर दबाव टाकतात.

सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध कंपन्यांमध्ये (Public Listed Companies) शेअरधारकांचा Voting Rights मोठ्या प्रमाणात महत्त्वाचा ठरतो. लहान गुंतवणूकदारांना प्रत्यक्ष प्रभाव कमी असतो, पण त्यांचा सहभाग कंपनीच्या पारदर्शकतेस मदत करतो.

त्यामुळे, Voting Rights हा गुंतवणूकदारांना कंपनीच्या भविष्यावर प्रभाव टाकण्याचे एक महत्त्वाचे साधन आहे.  

 4. लाभांश (Dividends)  

Dividends म्हणजे कंपनीने मिळवलेल्या नफ्यातून Share धारकांना दिलेली रक्कम. जर एखादी कंपनी चांगला नफा कमवत असेल, तर ती आपला काही हिस्सा Share धारकांना लाभांश स्वरूपात वितरीत करू शकते.

हा Dividends ठराविक प्रमाणात किंवा वार्षिक अहवालाच्या आधारे घोषित केला जातो. सर्व कंपन्या Dividends देतात असे नाही; काही कंपन्या नफा पुन्हा व्यवसायात गुंतवतात (Reinvestment). दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी, Dividends हा नियमित उत्पन्नाचा स्रोत ठरू शकतो.

उच्च स्थिरता असलेल्या कंपन्या (Blue-chip companies) सामान्यतः नियमित Dividends देतात. कंपन्यांचा नफा वाढल्यास, भविष्यात अधिक मोठा लाभांश मिळण्याची शक्यता असते.

तथापि, जर कंपनी तोट्यात गेली, तर ती लाभांश देऊ शकत नाही. त्यामुळे, Dividends हा Share धारकांसाठी अतिरिक्त उत्पन्नाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे.  

 5. मार्केटमधील बदल (Market Fluctuations)  

Equity शेअर्सच्या किमती शेअर बाजारातील मागणी-पुरवठ्यावर अवलंबून असतात. त्यामुळे त्यांच्या किमतीत सतत चढ-उतार (Fluctuations) होत असतात.

आर्थिक घडामोडी, कंपनीची कामगिरी, गुंतवणूकदारांचा विश्वास, व्याजदरातील बदल आणि जागतिक घटनांचा Share Market वर मोठा परिणाम होतो.

जर गुंतवणूकदारांचा विश्‍वास वाढला, तर शेअर्सच्या किमती वाढतात, आणि जर विश्वास कमी झाला, तर त्या घसरतात. बाजारातील चढ-उतार लहान कालावधीत नुकसान देऊ शकतात, पण दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी हे फायदेशीर ठरू शकते. 

अशा परिस्थितीत, अनुभवी गुंतवणूकदार योग्य वेळी खरेदी-विक्री करून अधिक नफा मिळवतात. त्यामुळे, Market Fluctuations चा अभ्यास करून योग्य गुंतवणुकीचे निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.  

 6. दीर्घकालीन संपत्ती निर्मिती (Long-term Wealth Creation)  

Equity शेअर्स हे Long-term Wealth Creation करण्याचे एक प्रभावी साधन मानले जाते. योग्य कंपनीमध्ये गुंतवणूक केल्यास, वर्षानुवर्षे शेअर्सच्या किंमतीत वाढ होऊन मोठा नफा मिळतो.

ऐतिहासिकदृष्ट्या, दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांना शेअर बाजारातून इतर गुंतवणूक प्रकारांच्या तुलनेत चांगले परतावे मिळाले आहेत. जर गुंतवणूकदार संयमाने आणि योग्य विश्लेषण करून गुंतवणूक करतो, तर त्याला मोठी संपत्ती तयार करता येते. 

उदाहरणार्थ, जर एखाद्या गुंतवणूकदाराने २० वर्षांपूर्वी चांगल्या कंपनीचे शेअर्स विकत घेतले असते, तर त्याचे मूल्य अनेक पट वाढले असते.

त्यामुळे, इक्विटी शेअर्स हे केवळ अल्पकालीन नफा मिळवण्यासाठी नव्हे, तर भविष्यासाठी संपत्ती निर्माण करण्यासाठीही उपयुक्त आहेत.  

 7. राखीव हक्क (Residual Claim on Assets)  

जेव्हा एखादी कंपनी दिवाळखोरीत जाते, तेव्हा तिची संपत्ती प्रथम कर्जदार आणि इतर देणी भागवण्यासाठी वापरली जाते.

शेवटी, उरलेली संपत्ती Share धारकांमध्ये विभागली जाते. याला "रेसिड्युअल क्लेम" (Residual Claim) म्हणतात. याचा अर्थ असा की, Equity share धारकांना कंपनीच्या संपत्तीत शेवटचा हक्क असतो.

त्यामुळे, जर कंपनीकडे पुरेशी मालमत्ता नसेल, तर शेअरधारकांना कोणताही परतावा मिळत नाही. ही जोखीम स्वीकारूनही गुंतवणूकदार इक्विटी शेअर्समध्ये गुंतवणूक करतात, कारण चांगल्या कंपन्यांमध्ये गुंतवणुकीचा दीर्घकालीन परतावा मोठा असतो. 

त्यामुळे, शेअरधारकांना कंपनीच्या आर्थिक स्थितीचा अभ्यास करूनच गुंतवणूक करावी लागते.

How to Invest in Equity in Marathi | इक्विटीमध्ये गुंतवणूक कशी करावी?

इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करणे म्हणजे शेअर बाजारात कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करणे. योग्य नियोजन आणि बाजारसमज असला की, इक्विटी गुंतवणूक फायदेशीर ठरू शकते. 

खालील स्टेप्स तुम्हाला Equity Investment ची Process समजून घेण्यास मदत करतील:

1. डीमॅट आणि ट्रेडिंग खाते उघडा (Open a Demat and Trading Account)

इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी तुमच्याकडे डीमॅट (Demat) आणि ट्रेडिंग खाते असणे आवश्यक आहे. डीमॅट खाते तुमचे शेअर्स डिजिटल स्वरूपात साठवते, तर ट्रेडिंग खाते शेअर्स खरेदी-विक्रीसाठी वापरले जाते. हे खाते कोणत्याही SEBI-नोंदणीकृत ब्रोकरकडे (जसे की Zerodha, Upstox, Angel One, ICICI Direct) उघडता येते.

2. शेअर बाजार समजून घ्या (Understand the Stock Market)

गुंतवणुकीच्या आधी शेअर बाजार कसा काम करतो हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. भारतात मुख्यतः दोन प्रमुख शेअर बाजार आहेत – बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) आणि नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE). शेअर्सचे दर मागणी-पुरवठ्यावर अवलंबून असतात, आणि त्यात सातत्याने चढ-उतार होतात.

3. योग्य कंपनी निवडा (Choose the Right Company)

गुंतवणुकीसाठी मजबूत आर्थिक स्थिती असलेली कंपनी निवडणे महत्त्वाचे आहे. कंपनीच्या आर्थिक अहवालांचे विश्लेषण, वार्षिक नफा, कर्जाचे प्रमाण, व्यवस्थापनाचा ट्रॅक रेकॉर्ड आणि उद्योगातील स्थान याचा अभ्यास करा. ब्लू-चिप कंपन्या (जसे की TCS, Infosys, HDFC Bank) दीर्घकालीन स्थिर परतावा देऊ शकतात.

4. लहान प्रमाणात सुरुवात करा (Start Small)

सुरुवातीला संपूर्ण भांडवल एकाच वेळी गुंतवण्याऐवजी, थोड्या प्रमाणात गुंतवणूक करा. SIP (Systematic Investment Plan) द्वारे स्टॉक मार्केटमध्ये टप्प्याटप्प्याने गुंतवणूक करणे अधिक सुरक्षित ठरते.

5. विविधता ठेवा (Diversify Your Investments)

जोखीम कमी करण्यासाठी, वेगवेगळ्या उद्योगांमधील कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करा. सर्व पैसे एका कंपनीत किंवा एका क्षेत्रात गुंतवल्यास मोठे नुकसान होऊ शकते. माहिती तंत्रज्ञान, बँकिंग, औषधनिर्मिती, ऊर्जा यांसारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये गुंतवणूक केल्यास जोखीम कमी होते.

6. दीर्घकालीन दृष्टीकोन ठेवा (Think Long-Term)

शेअर बाजार अल्पकालीन काळात अस्थिर असतो, पण दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांना चांगला नफा मिळतो. 5-10 वर्षांसाठी चांगल्या कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक ठेवल्यास मोठा परतावा मिळू शकतो.

7. शेअर बाजाराच्या घडामोडी लक्षात ठेवा (Track Market Trends)

बाजारातील बातम्या, सरकारच्या धोरणांमधील बदल, व्याजदर आणि आंतरराष्ट्रीय बाजार यांचा इक्विटीवर प्रभाव पडतो. त्यामुळे, बाजाराच्या चढ-उतारांचे निरीक्षण करणे गरजेचे आहे.

8. योग्य वेळी खरेदी-विक्री करा (Buy and Sell at the Right Time)

शेअर्सची किंमत कमी असताना खरेदी करणे आणि उच्च किंमतीला विकणे हे यशस्वी गुंतवणुकीचे तत्त्व आहे. पण "मार्केट टाइमिंग" करणे कठीण असते, त्यामुळे योग्य मूलभूत विश्लेषण करून निर्णय घ्या.

9. इक्विटी म्युच्युअल फंडचा पर्याय (Consider Equity Mutual Funds)

जर तुम्हाला थेट शेअर्स खरेदी करण्याचा अनुभव नसेल, तर इक्विटी म्युच्युअल फंड चांगला पर्याय ठरू शकतो. हे फंड अनुभवी फंड मॅनेजर्सद्वारे व्यवस्थापित केले जातात, आणि विविध कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करतात.

10. संयम बाळगा आणि घाई करू नका (Be Patient and Avoid Panic Selling)

शेअर बाजारात अल्पकालीन चढ-उतार होतात, पण घाईघाईने विक्री केल्यास मोठे नुकसान होऊ शकते. दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी संयम आणि शिस्त महत्त्वाची आहे.

Merits of Equity Investment in Marathi | इक्विटी गुंतवणुकीचे फायदे 

Equity Investment ही दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्यासाठी एक प्रभावी साधन आहे. योग्य नियोजन आणि सखोल संशोधन करून गुंतवणूक केल्यास मोठा परतावा मिळू शकतो. खालीलप्रमाणे इक्विटी गुंतवणुकीचे काही प्रमुख फायदे आहेत:

1. उच्च परतावा मिळण्याची संधी (Potential for High Returns)

Equity Investment मध्ये इतर गुंतवणूक प्रकारांच्या तुलनेत जास्त परतावा मिळण्याची शक्यता असते. जर कंपनी चांगली कामगिरी करत असेल, तर तिच्या शेअर्सची किंमत वाढते आणि गुंतवणूकदारांना मोठा नफा होतो.

इतिहास पाहता, दीर्घकालीन Equity Investment मध्ये सोनं, एफडी (Fixed Deposit), आणि रोखे (Bonds) यांच्यापेक्षा चांगले परतावे मिळाले आहेत. ज्या गुंतवणूकदारांनी संयम ठेवून चांगल्या कंपन्यांमध्ये दीर्घकालीन गुंतवणूक केली आहे, त्यांनी मोठ्या प्रमाणावर संपत्ती निर्माण केली आहे.

2. चलनवाढीवर मात करण्याची क्षमता (Beating Inflation)

Equity Investment ही महागाई (Inflation) विरुद्ध सर्वोत्तम पर्याय मानली जाते. मुद्रास्फीतीमुळे (Inflation) पैशांची खरेदी क्षमता कमी होते, परंतु शेअर बाजारातील परतावा हा महागाईपेक्षा जास्त राहू शकतो. जर तुम्ही दीर्घकाळ चांगल्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक केली, तर तुमचे उत्पन्न आणि संपत्ती वाढते. त्यामुळे, इक्विटी ही दीर्घकालीन संपत्ती वाढवण्याचा उत्तम मार्ग आहे.

3. लाभांश उत्पन्न (Dividend Income)

काही कंपन्या आपल्या नफ्याचा काही भाग शेअरधारकांना लाभांश (Dividends) म्हणून देतात. जरी शेअर्सच्या किमतीत चढ-उतार होत असला, तरी नियमित लाभांश प्राप्त झाल्यास गुंतवणूकदारांना स्थिर उत्पन्नाचा स्रोत मिळतो. उच्च स्थिरता असलेल्या कंपन्या (Blue-chip Companies) विशेषतः नियमित लाभांश देतात, ज्यामुळे दीर्घकालीन Equity Investment अधिक फायदेशीर ठरते.

4. लिक्विडिटी (Liquidity - सहज खरेदी-विक्री करता येते)

इक्विटी गुंतवणूकदार त्यांच्या शेअर्सची कोणत्याही वेळी खरेदी किंवा विक्री करू शकतात. शेअर बाजारात मोठ्या प्रमाणात खरेदी-विक्री (Trading) होते, त्यामुळे गुंतवणूकदारांना सहज पैसे काढता येतात. इतर गुंतवणूक प्रकार, जसे की रिअल इस्टेट किंवा रोखे (Bonds), हे तुलनेने कमी लिक्विडिटी असलेले असतात, कारण त्यांना विक्रीसाठी जास्त वेळ लागू शकतो.

5. विविध पर्याय उपलब्ध (Variety of Investment Options)

इक्विटी मार्केटमध्ये वेगवेगळ्या प्रकारच्या गुंतवणुकीचे पर्याय उपलब्ध असतात. गुंतवणूकदार मोठ्या कंपन्यांचे (Large-cap stocks), मध्यम कंपन्यांचे (Mid-cap stocks) किंवा लहान कंपन्यांचे (Small-cap stocks) शेअर्स खरेदी करू शकतात. याशिवाय, विविध क्षेत्रांमध्ये Equity Investment करता येते, जसे की तंत्रज्ञान, बँकिंग, ऊर्जा, फार्मा इत्यादी. त्यामुळे, गुंतवणूकदार त्यांच्या जोखीम क्षमतेनुसार योग्य पर्याय निवडू शकतात.

6. मालकी हक्क आणि निर्णयात सहभाग (Ownership and Voting Rights)

Equity Investment केल्याने गुंतवणूकदार कंपनीचा भागीदार (Owner) होतो. त्यामुळे, त्याला कंपनीच्या धोरणात्मक निर्णयांमध्ये सहभाग घेण्याचा आणि मतदानाचा (Voting Rights) हक्क मिळतो. मोठ्या गुंतवणूकदारांचा (Majority Shareholders) कंपनीच्या व्यवस्थापनावर अधिक प्रभाव असतो, ज्यामुळे त्यांना कंपनीच्या भविष्यातील वाटचालीवर प्रभाव टाकता येतो.

7. दीर्घकालीन संपत्ती निर्मिती (Long-term Wealth Creation)

Equity Investment ही दीर्घकाळासाठी संपत्ती निर्माण करण्याचा एक प्रभावी मार्ग आहे. जर एखादा गुंतवणूकदार संयमाने आणि शिस्तबद्ध पद्धतीने दीर्घकालीन Equity Investment करतो, तर त्याला मोठा परतावा मिळू शकतो. उदाहरणार्थ, जर कोणी २० वर्षांपूर्वी काही चांगल्या कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी केले असते, तर त्याचे मूल्य आता अनेक पट वाढले असते. त्यामुळे, संयम आणि योग्य संशोधन केल्यास इक्विटी मार्केटमधून मोठ्या प्रमाणावर संपत्ती निर्माण करता येते.

8. जोखीम व्यवस्थापन (Risk Management through Diversification)

Equity Investment मध्ये जोखीम असली तरी ती कमी करण्यासाठी विविधता (Diversification) राखता येते. गुंतवणूकदार वेगवेगळ्या क्षेत्रांमध्ये किंवा वेगवेगळ्या कंपन्यांमध्ये Equity Investment करून जोखीम कमी करू शकतो. जर एका उद्योगात नुकसान झाले तरी इतर उद्योगांमधील नफा एकूण परतावा संतुलित करू शकतो.

9. करसवलतीचे फायदे (Tax Benefits on Long-term Investment)

जर तुम्ही १ वर्षांपेक्षा जास्त कालावधीसाठी शेअर्समध्ये गुंतवणूक केली, तर दीर्घकालीन भांडवली नफा (LTCG - Long Term Capital Gains) कर लागू होतो. १ लाख रुपयांपर्यंतच्या नफ्यावर कोणताही कर नाही. याशिवाय, काही गुंतवणूक योजना, जसे की ELSS (Equity Linked Savings Scheme), या करबचत करण्यास मदत करतात. त्यामुळे, Equity Investment ही कर सवलतीसाठीही फायदेशीर ठरते.

10. म्युच्युअल फंड आणि SIP द्वारे सोपी गुंतवणूक (Easy Investment via Mutual Funds and SIPs)

थेट शेअर्समध्ये गुंतवणूक करणे कठीण वाटत असल्यास, म्युच्युअल फंड किंवा SIP (Systematic Investment Plan) हे चांगले पर्याय आहेत. म्युच्युअल फंडमध्ये अनुभवी फंड मॅनेजर्स शेअर्सची निवड करून गुंतवणूक करतात, त्यामुळे जोखीम कमी होते. SIP मुळे गुंतवणूक टप्प्याटप्प्याने करता येते, ज्यामुळे बाजारातील अस्थिरतेचा परिणाम कमी होतो.

Demerits of Equity Investment in Marathi | इक्विटी गुंतवणुकीचे तोटे

इक्विटी गुंतवणूक जरी उच्च परताव्याचा उत्तम पर्याय असला, तरी त्यात काही तोटे आणि जोखीम असतात. खालीलप्रमाणे इक्विटी गुंतवणुकीचे महत्त्वाचे तोटे स्पष्ट केले आहेत:

1. उच्च जोखीम (High Risk)

इक्विटी गुंतवणूक ही अत्यंत अस्थिर (volatile) असते. शेअर बाजार सतत चढ-उतार करत असतो आणि गुंतवणूकदारांच्या नफ्यावर किंवा तोट्यावर याचा थेट परिणाम होतो. बाजारातील तेजी आणि मंदीच्या परिस्थितींमुळे काही वेळा मोठे नुकसान होऊ शकते. जर योग्य कंपनी निवडली नाही किंवा बाजारातील बदल समजले नाहीत, तर गुंतवणूकदार आपले पैसे गमावू शकतो.

2. हमीशीर परतावा नसतो (No Guaranteed Returns)

इक्विटी गुंतवणुकीत निश्चित परतावा (Fixed Returns) मिळत नाही. रोखे (Bonds) किंवा एफडी (Fixed Deposits) यासारख्या गुंतवणूक पर्यायांमध्ये ठराविक व्याजदर मिळतो, पण शेअर बाजारात असे हमीशीर उत्पन्न नसते. बाजारातील स्थितीनुसार गुंतवणूकदारांना कधी मोठा नफा मिळतो, तर कधी मोठा तोटाही सहन करावा लागतो.

3. बाजारातील अस्थिरता (Market Volatility)

शेअर बाजार अनेक घटकांवर अवलंबून असतो, जसे की आंतरराष्ट्रीय घडामोडी, चलनवाढ (Inflation), व्याजदर, सरकारची धोरणे, आणि आर्थिक संकटे. बाजारातील ही अस्थिरता (Volatility) गुंतवणूकदारांसाठी मोठी जोखीम निर्माण करते. अल्पकालीन गुंतवणूकदारांना याचा अधिक फटका बसतो, कारण बाजार अचानक कोसळल्यास मोठे नुकसान होऊ शकते.

4. संयम आणि कौशल्य आवश्यक (Requires Patience and Knowledge)

इक्विटी गुंतवणूक यशस्वी होण्यासाठी संयम आणि योग्य ज्ञान आवश्यक असते. नवशिक्या गुंतवणूकदारांनी बाजाराचा अभ्यास न करता शेअर्स खरेदी केल्यास त्यांना मोठा फटका बसू शकतो. योग्य कंपनी निवडण्यासाठी मूलभूत विश्लेषण (Fundamental Analysis) आणि तांत्रिक विश्लेषण (Technical Analysis) करणे गरजेचे असते.

5. योग्य वेळी खरेदी-विक्री करणे कठीण (Difficult to Time the Market)

मार्केट कोणत्या वेळी वाढेल किंवा कोसळेल हे अचूक सांगणे कठीण असते. अनेक गुंतवणूकदार योग्य वेळी खरेदी किंवा विक्री करू शकत नाहीत, त्यामुळे त्यांना कमी परतावा मिळतो किंवा तोटा होतो. काही वेळा बाजारात भीती किंवा अतिउत्साह यामुळे गुंतवणूकदार चुकीचे निर्णय घेतात आणि मोठ्या संधी गमावतात.

6. मनोवैज्ञानिक दबाव आणि भावनिक निर्णय (Psychological Pressure and Emotional Investing)

शेअर बाजारात अचानक होणाऱ्या चढ-उतारांमुळे गुंतवणूकदार घाबरतात किंवा अति आत्मविश्वासाने वागतात. बाजार कोसळल्यास अनेक गुंतवणूकदार भीतीपोटी आपल्या शेअर्सची विक्री करून नुकसान झेलतात, तर तेजीच्या काळात अति आत्मविश्वासाने चुकीच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक करतात. त्यामुळे भावनिक निर्णयांमुळे अनेक गुंतवणूकदार तोटा सहन करतात.

7. मोठ्या संशोधनाची गरज (Requires Extensive Research)

शेअर बाजारात यशस्वी होण्यासाठी कंपनीचे आर्थिक अहवाल, उद्योगातील स्पर्धा, व्यवस्थापनाची गुणवत्ता, आणि बाजारातील ट्रेंड यांचा सखोल अभ्यास करावा लागतो. नवशिक्या गुंतवणूकदारांसाठी हे कठीण असते आणि चुकीच्या निवडीमुळे नुकसान होण्याची शक्यता वाढते.

8. दीर्घकालीन परताव्यासाठी संयम आवश्यक (Long-Term Investment Requires Patience)

इक्विटी गुंतवणूक दीर्घकालीन असली तरच चांगले परतावे मिळतात. अल्पकालीन काळात बाजारातील चढ-उतारांमुळे मोठे नुकसान होऊ शकते. त्यामुळे ज्यांना अल्पकालीन फायद्याची गरज आहे, त्यांच्यासाठी इक्विटी गुंतवणूक हा योग्य पर्याय नसतो.

9. कर आकारणी (Tax Implications)

इक्विटी गुंतवणुकीवर दीर्घकालीन आणि अल्पकालीन भांडवली नफा कर (Capital Gains Tax) लागू होतो. १ वर्षांपेक्षा कमी कालावधीसाठी शेअर्स विकले, तर १५% अल्पकालीन भांडवली नफा कर (Short-Term Capital Gains Tax - STCG) भरावा लागतो. १ वर्षानंतर विक्री केल्यास १ लाख रुपयांपेक्षा जास्त नफ्यावर १०% दीर्घकालीन कर (Long-Term Capital Gains Tax - LTCG) लागू होतो. त्यामुळे कर नियोजन करणे गरजेचे असते.

10. शेअरधारकांना मर्यादित नियंत्रण (Limited Control Over Company Decisions)

इक्विटी शेअर्स घेतल्यानंतर गुंतवणूकदार कंपनीचे भागीदार बनतात, पण त्यांचा व्यवस्थापनावर थेट प्रभाव नसतो. मोठ्या गुंतवणूकदारांनाच (Majority Shareholders) महत्त्वाच्या निर्णयांमध्ये अधिक भूमिका असते. त्यामुळे लहान गुंतवणूकदारांनी कंपनीच्या धोरणांवर फारसा प्रभाव टाकता येत नाही.

Equity vs Stock in Marathi | इक्विटी वि. स्टॉक 

Equityआणि Stock हे अनेकदा समानार्थी शब्द म्हणून वापरले जातात, पण यामध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत. दोन्ही संकल्पना कंपन्यांमधील मालकी दर्शवतात, परंतु त्यांचा उपयोग वेगवेगळ्या संदर्भांमध्ये केला जातो. खालीलप्रमाणे त्यातील महत्त्वाचे फरक स्पष्ट केले आहेत.

१. परिभाषा (Definition)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी म्हणजे एखाद्या कंपनीतील एकूण मालकी हक्क. हे कंपनीच्या मालमत्तेतून (Assets) सर्व कर्जे आणि जबाबदाऱ्या (Liabilities) वजा केल्यानंतर उरलेल्या भागाचे मूल्य दर्शवते.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक म्हणजे एखाद्या व्यक्तीकडे असलेला विशिष्ट कंपनीच्या इक्विटीमधील हिस्सा. स्टॉक्स म्हणजे शेअर्स (Shares) असतात, जे गुंतवणूकदारांना कंपनीतील मालकी हक्क दर्शवतात.

२. व्याप्ती (Scope)

इक्विटी (Equity):

हे एक मोठे संकल्पनात्मक क्षेत्र आहे जे केवळ स्टॉक्सपुरते मर्यादित नाही. यामध्ये प्रायव्हेट इक्विटी (Private Equity), व्हेंचर कॅपिटल (Venture Capital), रिअल इस्टेट इक्विटी (Real Estate Equity) इत्यादी गोष्टींचाही समावेश होतो.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक्स हे इक्विटीचा एक भाग आहेत. ते पब्लिकली ट्रेड होणाऱ्या कंपन्यांचे हिस्से दर्शवतात, जे शेअर बाजारात खरेदी-विक्रीसाठी खुले असतात.

३. प्रकार (Types)

इक्विटीचे प्रकार:

1. प्रायव्हेट इक्विटी (Private Equity): सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध नसलेल्या कंपन्यांमधील मालकी.

2. पब्लिक इक्विटी (Public Equity): स्टॉक एक्सचेंजवर लिस्टेड असलेल्या कंपन्यांची मालकी.

3. होम इक्विटी (Home Equity): एखाद्या घरमालकाच्या मालमत्तेतील वास्तविक मालकी हक्क.

स्टॉकचे प्रकार:

सामान्य शेअर्स (Common Stock): कंपनीतील मालकी हक्क दर्शवणारे सर्वसामान्य शेअर्स.

प्राधान्य शेअर्स (Preferred Stock): ठराविक लाभांश मिळवणारे शेअर्स, पण मतदानाचा हक्क मर्यादित असतो.

४. मालकी हक्क (Ownership Rights)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी मालकाला कंपनीच्या नफ्यावर हक्क मिळतो, तसेच कंपनी बंद झाल्यास उरलेल्या मालमत्तेवर हक्क असतो.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक धारक हे कंपनीचे भागीदार असतात आणि त्यांना लाभांश मिळण्याचा हक्क असतो. तसेच, काही प्रकारच्या स्टॉक्सना मतदानाचा हक्क (Voting Rights) देखील असतो.

५. गुंतवणुकीचा दृष्टिकोन (Investment Perspective)

इक्विटी (Equity):

गुंतवणूकदार विविध प्रकारच्या इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करू शकतात, जसे की स्टॉक्स, म्युच्युअल फंड्स, व्हेंचर कॅपिटल, आणि प्रायव्हेट इक्विटी.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक्स म्हणजे सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध (Publicly Listed) असलेल्या कंपन्यांचे शेअर्स, जे शेअर बाजारात (Stock Market) विकले किंवा खरेदी केले जातात.

६. शेअर बाजारातील व्यवहार (Stock Market Trading)

इक्विटी (Equity):

सर्व प्रकारच्या इक्विटी व्यवहार शेअर बाजारात होत नाहीत. प्रायव्हेट इक्विटी किंवा व्हेंचर कॅपिटल गुंतवणूक ही थेट व्यवहारांद्वारे केली जाते.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक्स हे शेअर बाजारात (Stock Exchange) खुलेपणाने विकले आणि खरेदी केले जातात, जसे की BSE (Bombay Stock Exchange) आणि NSE (National Stock Exchange).

७. नफा (Profitability)

इक्विटी (Equity):

इक्विटीमधील गुंतवणूक दीर्घकालीन असते आणि कंपनीच्या वाढीवर अवलंबून असते. जर कंपनी यशस्वी झाली, तर इक्विटी मूल्य वाढते आणि मोठा परतावा मिळतो.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक्समधून नफा दोन प्रकारे मिळतो:

शेअर्सच्या किंमतीतील वाढ (Capital Appreciation)

लाभांश (Dividends)

८. जोखीम (Risk Factor)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी गुंतवणुकीमध्ये उच्च जोखीम असते, कारण कंपनीला तोटा झाल्यास त्याचा परिणाम गुंतवणूकदारांच्या मालकी मूल्यावर होतो.

स्टॉक (Stock):

स्टॉक्सच्या किंमती बाजारातील चढ-उतारांवर अवलंबून असतात. अल्पकालीन गुंतवणुकीसाठी स्टॉक्स जोखमीचे असू शकतात.

Equity vs Dividend in Marathi | इक्विटी वि. लाभांश 

इक्विटी आणि लाभांश हे दोन्ही संकल्पना गुंतवणुकीशी संबंधित आहेत, परंतु त्यांचे अर्थ आणि उपयोग भिन्न आहेत. इक्विटी म्हणजे कंपनीतील मालकी हक्क, तर लाभांश हा कंपनीच्या नफ्यातून शेअरधारकांना दिला जाणारा परतावा आहे. खाली त्यातील महत्त्वाचे फरक स्पष्ट केले आहेत.

१. परिभाषा (Definition)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी म्हणजे एखाद्या कंपनीतील एकूण मालकी हक्क. एखादा गुंतवणूकदार कंपनीचे शेअर्स खरेदी करून त्या कंपनीचा भागीदार (Shareholder) बनतो.

लाभांश (Dividend):

लाभांश म्हणजे कंपनी आपल्या नफ्यातून गुंतवणूकदारांना दिलेला आर्थिक परतावा. हा ठराविक वेळेनंतर रोख स्वरूपात किंवा अतिरिक्त शेअर्सच्या स्वरूपात दिला जातो.

२. व्याप्ती (Scope)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी हे एक मोठे क्षेत्र आहे. यात स्टॉक्स, म्युच्युअल फंड्स, प्रायव्हेट इक्विटी, आणि व्हेंचर कॅपिटल यांचा समावेश होतो.

लाभांश (Dividend):

लाभांश हे फक्त अशा कंपन्यांनी दिले जातात ज्या नफा कमावतात आणि तो गुंतवणूकदारांसोबत वाटण्यास सक्षम असतात.

३. मालकी हक्क (Ownership Rights)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी धारकांना कंपनीत मालकी हक्क मिळतो. त्यांना कंपनीच्या धोरणांवर मतदानाचा हक्क (Voting Rights) असतो.

लाभांश (Dividend):

लाभांश मिळवण्यासाठी मतदानाचा हक्क आवश्यक नाही. तो फक्त कंपनीच्या निर्णयावर अवलंबून असतो.

४. उत्पन्नाचा प्रकार (Type of Returns)

इक्विटी (Equity):

इक्विटीमधून परतावा दोन प्रकारे मिळतो –

भांडवली वाढ (Capital Appreciation): म्हणजे शेअर्सच्या किंमतीतील वाढ.

लाभांश (Dividend): म्हणजे कंपनीने नफा वाटप केल्यास मिळणारा परतावा.

लाभांश (Dividend):

लाभांश हा ठराविक परतावा आहे, जो कंपनीच्या नफ्यावर अवलंबून असतो. सर्व कंपन्या लाभांश देत नाहीत.

५. जोखीम (Risk Factor)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी गुंतवणुकीमध्ये मोठी जोखीम असते, कारण शेअर बाजार अस्थिर (volatile) असतो.

लाभांश (Dividend):

लाभांश हे स्थिर उत्पन्नाचे एक साधन आहे, परंतु तो नेहमी मिळेल याची खात्री नसते.

६. गुंतवणुकीचा कालावधी (Investment Duration)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी ही दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी चांगली संधी असते.

लाभांश (Dividend):

लाभांश हा अल्पकालीन किंवा दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी फायदा देऊ शकतो, परंतु तो नियमित मिळेल याची शाश्वती नाही.

७. कंपनीच्या धोरणांवरील प्रभाव (Influence on Company Decisions)

इक्विटी (Equity):

इक्विटी धारकांना कंपनीच्या धोरणांवर मतदानाचा हक्क असतो.

लाभांश (Dividend):

लाभांश हा कंपनीच्या व्यवस्थापनाच्या निर्णयावर अवलंबून असतो, त्यामुळे गुंतवणूकदार यावर थेट प्रभाव टाकू शकत नाहीत.

What is Market Value of Equity in Marathi? | इक्विटीचे बाजारमूल्य म्हणजे काय? 

इक्विटीचे बाजारमूल्य (Market Value of Equity) म्हणजे एखाद्या सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध (Publicly Listed) कंपनीच्या शेअर्सची सध्याच्या शेअर बाजारातील किंमत. हे कंपनीच्या एकूण बाजार भांडवलाचा (Market Capitalization) एक महत्त्वाचा भाग आहे.

सूत्र (Formula):

Market Value of Equity = शेअरची सध्याची बाजार किंमत × एकूण प्रचलित शेअर्स

उदाहरण:

समजा XYZ कंपनीचे शेअर्स सध्या ₹100 प्रति शेअरला व्यवहार करत आहेत आणि बाजारात 1 कोटी शेअर्स प्रचलित आहेत,

तर,

➡ Market Value of Equity = ₹100 × 1,00,00,000 = ₹100 कोटी

महत्त्व (Importance):

✅ कंपनीचे एकूण मूल्य मोजण्यासाठी वापरले जाते.

✅ गुंतवणूकदार आणि विश्लेषक कंपनीच्या आर्थिक स्थितीचे मूल्यमापन करू शकतात.

✅ शेअर बाजारातील चढ-उतारांनुसार इक्विटीचे बाजारमूल्य बदलते.

 Factors Affecting Market Value of Equity in marathi | इक्विटीच्या बाजारमूल्यावर परिणाम करणारे घटक

इक्विटीचे बाजारमूल्य (Market Value of Equity) अनेक घटकांवर अवलंबून असते. हे घटक कंपनीच्या अंतर्गत परिस्थितीशी (Internal Factors) आणि बाह्य बाजार परिस्थितीशी (External Factors) संबंधित असतात.

१. कंपनीची आर्थिक कामगिरी (Company’s Financial Performance)

✅ महत्त्व:

कंपनीचा नफा (Profit), महसूल (Revenue), आणि वाढीचा दर (Growth Rate) यांचा थेट प्रभाव बाजारमूल्यावर पडतो.

✅ परिणाम:

जर कंपनी सतत चांगला नफा कमावत असेल, तर तिच्या शेअर्सची किंमत वाढते.

तोटा झाल्यास किंवा महसूल घटल्यास शेअरची किंमत कमी होते.

२. मागणी आणि पुरवठा (Demand & Supply)

✅ महत्त्व:

शेअर बाजार हा मागणी आणि पुरवठ्याच्या नियमांवर (Law of Demand & Supply) कार्य करतो.

✅ परिणाम:

जास्त गुंतवणूकदारांनी शेअर्स खरेदी केल्यास त्याची किंमत वाढते.

जर जास्त विक्री झाली, तर शेअरची किंमत घसरण्यास लागते.

३. जागतिक आणि स्थानिक आर्थिक परिस्थिती (Global & Domestic Economic Conditions)

✅ महत्त्व:

देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय अर्थव्यवस्थेतील बदल कंपनीच्या शेअरच्या बाजारमूल्यावर परिणाम करतात.

✅ परिणाम:

GDP वाढल्यास कंपन्यांची कामगिरी सुधारते आणि शेअरची किंमत वाढते.

महागाई (Inflation), व्याजदर (Interest Rate) वाढले तर शेअर बाजारात मंदी येऊ शकते.

४. उद्योग क्षेत्राची स्थिती (Industry Trends & Sector Performance)

✅ महत्त्व:

एका विशिष्ट उद्योग क्षेत्रातील घडामोडी त्या क्षेत्रातील कंपन्यांच्या शेअरच्या किमतीवर परिणाम करतात.

✅ परिणाम:

जर IT क्षेत्र वाढत असेल, तर IT कंपन्यांचे शेअर्स महाग होतात.

जर बँकिंग क्षेत्र अडचणीत असेल, तर त्या क्षेत्रातील शेअर्सच्या किमती घसरतात.

५. व्याजदर आणि मध्यवर्ती बँकेचे धोरण (Interest Rates & Monetary Policies)

✅ महत्त्व:

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) व्याजदर वाढवते किंवा कमी करते तेव्हा शेअर बाजारावर त्याचा मोठा परिणाम होतो.

✅ परिणाम:

व्याजदर कमी झाले तर लोक कर्ज घेऊन जास्त गुंतवणूक करतात आणि शेअर बाजार तेजीत जातो.

व्याजदर वाढल्यास गुंतवणूकदार फिक्स्ड डिपॉझिट (FD) आणि बाँड्सकडे वळतात, त्यामुळे शेअर्सच्या किमती घसरतात.

६. कंपनीचे व्यवस्थापन आणि नेतृत्व (Company Management & Leadership)

✅ महत्त्व:

कंपनीचे व्यवस्थापन (Management) आणि नवीन धोरणे (Strategies) गुंतवणूकदारांच्या विश्वासावर परिणाम करतात.

✅ परिणाम:

नवे उत्तम CEO किंवा नेतृत्व आल्यास कंपनीची भरभराट होते आणि शेअरची किंमत वाढते.

अनैतिक कारभार (Fraud), चुकीचे निर्णय घेतल्यास शेअरचे मूल्य कमी होते.

७. स्पर्धा आणि बाजारातील स्थान (Competition & Market Positioning)

✅ महत्त्व:

कंपनी बाजारात किती मजबूत आहे आणि तिची स्पर्धकांपेक्षा कामगिरी कशी आहे, यावर शेअरची किंमत ठरते.

✅ परिणाम:

जर कंपनीने स्पर्धकांवर मात केली आणि नवीन उत्पादने आणली, तर शेअरची किंमत वाढते.

बाजारातील स्थान गमावल्यास गुंतवणूकदार शेअर्स विकतात, आणि किंमत खाली जाते.

८. गुंतवणूकदारांचा विश्वास (Investor Sentiment & Market Speculation)

✅ महत्त्व:

शेअर बाजारातील चढ-उतार मानसिकतेवर (Market Psychology) आणि अफवांवर (Rumors & Speculation) देखील अवलंबून असतो.

✅ परिणाम:

जर गुंतवणूकदारांना वाटले की भविष्यात कंपनी प्रचंड नफा कमावणार आहे, तर त्यांचे शेअर्सची मागणी वाढते.

अफवा, आर्थिक मंदी किंवा घोटाळ्यामुळे शेअरधारक भीतीपोटी शेअर्स विकतात आणि किंमत घसरते.

९. सरकारच्या धोरणांचा प्रभाव (Government Policies & Regulations)

✅ महत्त्व:

सरकारचे कर धोरण (Tax Policies), सबसिडी, उद्योग क्षेत्रातील कायदे हे शेअर बाजारावर परिणाम करतात.

✅ परिणाम:

सरकारने एखाद्या उद्योगाला प्रोत्साहन दिल्यास त्या कंपन्यांचे शेअर्स महाग होतात.

कठोर नियम किंवा अधिक कर लावल्यास शेअर्सची किंमत कमी होते.

१०. नैसर्गिक आपत्ती आणि राजकीय अस्थिरता (Natural Disasters & Political Instability)

✅ महत्त्व:

नैसर्गिक आपत्ती (भूकंप, पूर) किंवा राजकीय अस्थिरता (युद्ध, निवडणूक) यामुळे शेअर बाजार अस्थिर होतो.

✅ परिणाम:

जर देशातील परिस्थिती स्थिर असेल, तर गुंतवणूकदार शेअर बाजारात गुंतवणूक करतात आणि शेअर्सची किंमत वाढते.

राजकीय आणि आर्थिक अनिश्चितता असल्यास शेअर बाजारात घसरण होते.

What is Equity Offering in Marathi? | इक्विटी ऑफरिंग म्हणजे काय? 

इक्विटी ऑफरिंग (Equity Offering) म्हणजे कंपनीकडून नवीन शेअर्स जारी करून भांडवल उभारण्याची प्रक्रिया. कंपन्या त्यांच्या व्यवसायाच्या विस्तारासाठी, नवीन प्रकल्पांसाठी किंवा कर्ज कमी करण्यासाठी इक्विटी ऑफरिंगद्वारे भांडवल गोळा करतात.

इक्विटी ऑफरिंगचे प्रकार (Types of Equity Offering in Marathi)

१. प्रारंभिक सार्वजनिक प्रस्ताव (Initial Public Offering - IPO)

✅ परिभाषा:

जेव्हा एखादी खाजगी कंपनी प्रथमच सार्वजनिकरित्या शेअर्स विक्रीसाठी आणते, त्याला IPO म्हणतात.

✅ उदाहरण:

जर एखादी स्टार्टअप कंपनी मोठी झाल्यानंतर शेअर बाजारात सूचीबद्ध (Listed) होत असेल आणि शेअर्स विकत असेल, तर ते IPO असते.

२. फॉलो-ऑन पब्लिक ऑफरिंग (Follow-On Public Offering - FPO)

✅ परिभाषा:

जेव्हा आधीच सूचीबद्ध असलेली (Listed) कंपनी अधिक शेअर्स विक्रीसाठी आणते, त्याला FPO म्हणतात.

✅ उदाहरण:

जर एखादी मोठी कंपनी (जसे की TCS किंवा Infosys) अधिक भांडवल उभारण्यासाठी नवीन शेअर्स जारी करत असेल, तर ते FPO असेल.

३. हक्क ऑफर (Rights Issue)

✅ परिभाषा:

कंपनी फक्त विद्यमान (Existing) शेअरधारकांसाठी नव्या शेअर्सची ऑफर देते, आणि हे शेअर्स सध्याच्या बाजारभावापेक्षा कमी किमतीत विकले जातात.

✅ उदाहरण:

जर तुम्ही आधीच एखाद्या कंपनीचे शेअरधारक असाल आणि ती कंपनी तुम्हाला नवीन शेअर्स कमी किमतीत खरेदी करण्याचा हक्क देते, तर ते हक्क ऑफर (Rights Issue) असेल.

४. खाजगी प्लेसमेंट (Private Placement)

✅ परिभाषा:

कंपनी मुद्दाम मोठ्या गुंतवणूकदारांना (Institutional Investors) किंवा विशिष्ट गटाला शेअर्स विकते, त्याला Private Placement म्हणतात.

✅ उदाहरण:

जर कंपनी मोठ्या बँका, गुंतवणूक फंड्स, किंवा निवडक ग्राहकांसाठी खास शेअर्स ऑफर करत असेल, तर ते खाजगी प्लेसमेंट (Private Placement) असेल.

५. पात्र संस्थात्मक गुंतवणूकदार ऑफर (Qualified Institutional Placement - QIP)

✅ परिभाषा:

भारतीय शेअर बाजारात कंपनी जेव्हा फक्त पात्र संस्थात्मक गुंतवणूकदारांसाठी (Qualified Institutional Investors) शेअर्स जारी करते, त्याला QIP म्हणतात.

✅ उदाहरण:

जर भारतीय कंपन्या म्युच्युअल फंड्स, बँका किंवा विमा कंपन्यांसाठी शेअर्स ऑफर करत असतील, तर ती QIP असेल.

इक्विटी ऑफरिंग का केली जाते? (Why Do Companies Offer Equity?)

✅ भांडवल उभारण्यासाठी – नवीन प्रकल्प आणि विस्तारासाठी

✅ कर्ज कमी करण्यासाठी – कंपनीवरील आर्थिक ताण हलका करण्यासाठी

✅ संशोधन आणि विकासासाठी – नवीन उत्पादन व तंत्रज्ञानासाठी

✅ व्यवसायाचे अधिग्रहण करण्यासाठी – इतर कंपन्या विकत घेण्यासाठी

इक्विटी ऑफरिंगचे फायदे (Advantages of Equity Offering in marathi)

✔ कर्ज वाढत नाही: कंपनीला भांडवल उभारण्यासाठी कर्ज घ्यावे लागत नाही.

✔ दीर्घकालीन निधी: कंपनीला भांडवलाची कमतरता भासू नये म्हणून दीर्घकालीन आर्थिक स्थिरता मिळते.

✔ गुंतवणूकदारांचा सहभाग वाढतो: नव्या गुंतवणूकदारांचा सहभाग वाढून शेअर्सची मागणी वाढते.

इक्विटी ऑफरिंगचे तोटे (Disadvantages of Equity Offering in marathi)

❌ सध्याच्या गुंतवणूकदारांचा वाटा कमी होतो (Dilution of Ownership)

❌ शेअर बाजारातील अस्थिरता कंपनीच्या मूल्यावर परिणाम करू शकते

❌ शेअरधारकांचा नियंत्रणातील सहभाग वाढल्याने व्यवस्थापनावर दबाव येऊ शकतो

What is a Good Equity Offering in marathi? | चांगली इक्विटी ऑफरिंग म्हणजे काय?

चांगली इक्विटी ऑफरिंग म्हणजे कंपनी आणि गुंतवणूकदार दोघांसाठी फायदेशीर ठरणारी शेअर विक्री प्रक्रिया. अशा ऑफरिंगमध्ये कंपनीला आवश्यक भांडवल मिळते आणि गुंतवणूकदारांना आकर्षक परतावा (Returns) मिळण्याची संधी असते.

चांगली इक्विटी ऑफरिंग कशी ओळखायची?

१. मजबूत कंपनी आर्थिक स्थिती (Strong Financial Performance)

✅ कंपनी नफा (Profit) कमावत आहे आणि तिचे उत्पन्न सातत्याने वाढत आहे.

✅ कमी कर्ज (Low Debt) असलेली आणि स्थिर कॅश फ्लो असलेली कंपनी अधिक सुरक्षित असते.

📌 उदाहरण:

👉 TCS, Infosys आणि HDFC Bank यांसारख्या कंपन्यांनी भूतकाळात यशस्वी इक्विटी ऑफरिंग केल्या आहेत.

२. योग्य कारणांसाठी इक्विटी ऑफरिंग (Purpose of the Offering)

✅ नवीन प्रकल्प, विस्तार, संशोधन-विकास (R&D) यासाठी भांडवल उभारणे.

✅ विद्यमान कर्ज कमी करून आर्थिक स्थैर्य निर्माण करणे.

❌ केवळ व्यवस्थापनाच्या फायद्यासाठी किंवा दिवाळखोरी टाळण्यासाठी शेअर्स विकले जात असतील, तर ती चांगली ऑफरिंग मानली जात नाही.

📌 उदाहरण:

👉 जर कंपनी नवीन उत्पादन लॉन्च करण्यासाठी इक्विटी ऑफरिंग करत असेल, तर ती चांगली संधी ठरू शकते.

३. सध्याच्या गुंतवणूकदारांसाठी फायदा (Limited Dilution of Ownership)

✅ Dilution म्हणजे काय? – नवीन शेअर्स आल्याने विद्यमान गुंतवणूकदारांचा मालकी हक्क कमी होतो.

✅ चांगली इक्विटी ऑफरिंग ही विद्यमान गुंतवणूकदारांचे हित जपणारी असते.

📌 उदाहरण:

👉 जर कंपनी शेअरधारकांसाठी Rights Issue जाहीर करत असेल आणि ती सध्याच्या किमतीच्या तुलनेत कमी दरात असेल, तर ती चांगली ऑफरिंग मानली जाऊ शकते.

४. बाजारातील स्थिती (Market Conditions)

✅ बाजार चढत्या कलामध्ये (Bull Market) असल्यास ऑफरिंग यशस्वी ठरते.

✅ आर्थिक मंदी (Recession) किंवा शेअर बाजारातील अनिश्चिततेच्या वेळी इक्विटी ऑफरिंग करणे धोकादायक ठरू शकते.

📌 उदाहरण:

👉 जर गुंतवणूकदार शेअर बाजारात सक्रिय असतील आणि चांगली मागणी असेल, तर कंपनीच्या शेअर्सला चांगली किंमत मिळते.

५. गुंतवणूकदारांसाठी आकर्षक किंमत (Fair & Reasonable Pricing)

✅ ऑफरिंगमधील शेअर्सची किंमत आकर्षक असावी, पण खूप कमी नसावी.

✅ जर शेअर्स बाजारभावाच्या तुलनेत खूप जास्त किमतीत दिले जात असतील, तर गुंतवणूकदार त्यात रस दाखवणार नाहीत.

✅ योग्य किंमत ठरवण्यासाठी अंडररायटर्स (Underwriters) आणि गुंतवणूक बँकर्स कंपनीला मदत करतात.

📌 उदाहरण:

👉 जर एखादा IPO बाजारभावाच्या तुलनेत वाजवी किंमतीत उपलब्ध असेल, तर तो गुंतवणूकदारांसाठी फायदेशीर ठरू शकतो.

६. दीर्घकालीन वाढीच्या संधी (Long-Term Growth Potential)

✅ कंपनीचे भविष्यातील वाढीचे उद्दिष्ट स्पष्ट आणि विश्वासार्ह असावे.

✅ नवीन तंत्रज्ञान, मार्केट विस्तार, आणि नाविन्यपूर्ण व्यवसाय मॉडेल असलेल्या कंपन्या गुंतवणुकीसाठी अधिक आकर्षक असतात.

📌 उदाहरण:

👉 Zomato आणि Nykaa यांसारख्या कंपन्यांनी त्यांच्या IPO द्वारे भांडवल उभारून व्यवसाय विस्तार केला.

७. संस्थात्मक गुंतवणूकदारांचा सहभाग (Institutional Investor Interest)

✅ जर मोठे म्युच्युअल फंड्स, FII (Foreign Institutional Investors) आणि बँका इक्विटी ऑफरिंगमध्ये गुंतवणूक करत असतील, तर ती यशस्वी होण्याची शक्यता जास्त असते.

📌 उदाहरण:

👉 जर LIC, SBI Mutual Fund, किंवा विदेशी गुंतवणूकदार मोठ्या प्रमाणात शेअर्स खरेदी करत असतील, तर ती चांगली ऑफरिंग मानली जाते.

FAQs on Equity meaning in Marathi - Frequently Asked Questions

1. इक्विटी म्हणजे काय? | What is Equity?

उत्तर | Answer:

इक्विटी म्हणजे एखाद्या व्यक्तीचा किंवा गुंतवणूकदाराचा व्यवसायातील मालकी हक्क. जर तुम्ही एखाद्या कंपनीत शेअर्स खरेदी केले, तर त्या कंपनीतील तुमच्या मालकीच्या भागाला इक्विटी म्हणतात.

Equity refers to ownership in a business or company. If you buy shares in a company, your ownership in that company is called equity.

2. इक्विटी आणि स्टॉक यामध्ये काय फरक आहे? | What is the Difference Between Equity and Stock?

उत्तर | Answer:

✅ इक्विटी हे मोठ्या संकल्पनेचे नाव आहे, जे एखाद्या कंपनीतील मालकी दर्शवते.

✅ स्टॉक म्हणजे त्या इक्विटीचे एक छोटेसे घटक, म्हणजेच कंपनीच्या शेअर्सना स्टॉक म्हणतात.

✅ Equity is a broader concept that represents ownership in a company.

✅ Stock refers to the individual shares of that equity.

3. इक्विटी इन्व्हेस्टमेंट म्हणजे काय? | What is Equity Investment?

उत्तर | Answer:

जेव्हा एखादी व्यक्ती कंपनीच्या शेअर्समध्ये पैसे गुंतवते, तेव्हा त्या गुंतवणुकीला इक्विटी इन्व्हेस्टमेंट म्हणतात.

Equity investment is when a person invests money in a company by purchasing its shares.

4. इक्विटी ऑफरिंग म्हणजे काय? | What is Equity Offering?

उत्तर | Answer:

इक्विटी ऑफरिंग म्हणजे कंपनीकडून नवीन शेअर्स जारी करून भांडवल उभारण्याची प्रक्रिया.

Equity offering is the process where a company issues new shares to raise capital.

5. इक्विटी ऑफरिंगचे प्रकार कोणते आहेत? | What are the Types of Equity Offering?

उत्तर | Answer:

✅ IPO (Initial Public Offering) – जेव्हा खाजगी कंपनी पहिल्यांदा शेअर बाजारात येते.

✅ FPO (Follow-On Public Offering) – आधीच सूचीबद्ध कंपनीने नवीन शेअर्स जारी करणे.

✅ Rights Issue – विद्यमान गुंतवणूकदारांसाठी कमी किमतीत शेअर्स देणे.

✅ Private Placement – मोठ्या गुंतवणूकदारांसाठी खास शेअर्स ऑफर करणे.

✅ QIP (Qualified Institutional Placement) – पात्र संस्थात्मक गुंतवणूकदारांसाठी शेअर्स जारी करणे.

✅ IPO (Initial Public Offering) – When a private company enters the stock market for the first time.

✅ FPO (Follow-On Public Offering) – When a listed company issues new shares.

✅ Rights Issue – Offering shares at a discounted rate to existing investors.

✅ Private Placement – Offering shares to select big investors.

✅ QIP (Qualified Institutional Placement) – Issuing shares only for institutional investors.

6. IPO आणि FPO मध्ये काय फरक आहे? | What is the Difference Between IPO and FPO?

उत्तर | Answer:

✅ IPO म्हणजे खाजगी कंपनी पहिल्यांदा शेअर बाजारात येते.

✅ FPO म्हणजे आधीपासून सूचीबद्ध कंपनी नव्याने शेअर्स जारी करते.

✅ IPO is when a private company enters the stock market for the first time.

✅ FPO is when an already listed company issues new shares.

7. चांगली इक्विटी ऑफरिंग कशी ओळखावी? | How to Identify a Good Equity Offering?

उत्तर | Answer:

✔ मजबूत आर्थिक स्थिती असलेली कंपनी.

✔ योग्य कारणांसाठी भांडवल उभारणे (विस्तार, संशोधन, कर्जफेड).

✔ शेअरधारकांचे हित संरक्षित ठेवणे.

✔ बाजारातील योग्य वेळ आणि योग्य किंमत.

✔ A company with a strong financial position.

✔ Raising funds for proper reasons (expansion, research, debt repayment).

✔ Protecting shareholder interests.

✔ Right market timing and reasonable pricing.

8. इक्विटी गुंतवणुकीचे फायदे कोणते? | What are the Merits of Equity Investment?

उत्तर | Answer:

✔ उच्च परताव्याची संधी.

✔ महागाईवर मात करण्याची क्षमता.

✔ दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण होण्याची संधी.

✔ लाभांशाच्या स्वरूपात नियमित उत्पन्न.

✔ High return potential.

✔ Ability to beat inflation.

✔ Opportunity for long-term wealth creation.

✔ Regular income through dividends.

9. इक्विटी गुंतवणुकीचे तोटे कोणते? | What are the Demerits of Equity Investment?

उत्तर | Answer:

❌ शेअर बाजारातील अस्थिरता.

❌ कंपनी तोट्यात गेल्यास नुकसान.

❌ योग्य अभ्यासाशिवाय गुंतवणूक केल्यास मोठे जोखीम.

❌ Market volatility.

❌ Losses if the company underperforms.

❌ High risk if invested without research.

10. इक्विटीच्या बाजारमूल्यावर कोणते घटक परिणाम करतात? | What Factors Affect the Market Value of Equity?

उत्तर | Answer:

✔ कंपनीची आर्थिक स्थिती.

✔ मागणी आणि पुरवठा.

✔ जागतिक आणि देशांतर्गत आर्थिक परिस्थिती.

✔ गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास.

✔ Company’s financial performance.

✔ Demand and supply of shares.

✔ Global and domestic economic conditions.

✔ Investor confidence.

11. इक्विटी आणि डिव्हिडंड यात काय फरक आहे? | What is the Difference Between Equity and Dividend?

उत्तर | Answer:

✅ इक्विटी म्हणजे कंपनीतील मालकी हक्क.

✅ डिव्हिडंड म्हणजे कंपनीच्या नफ्यातून शेअरधारकांना मिळणारा भाग.

✅ Equity represents ownership in a company.

✅ Dividend is the portion of profits distributed to shareholders.

12. इक्विटी गुंतवणूक कशी करावी? | How to Invest in Equity?

उत्तर | Answer:

✅ योग्य कंपन्यांची निवड करा.

✅ डीमॅट खाते आणि ट्रेडिंग खाते उघडा.

✅ शेअर्सची खरेदी-विक्री ब्रोकरेज प्लॅटफॉर्मद्वारे करा.

✅ जोखीम व्यवस्थापन करा आणि विविध कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करा.

✅ Choose good companies for investment.

✅ Open a Demat and trading account.

✅ Buy and sell shares through brokerage platforms.

✅ Manage risk and diversify investments.

13. चांगली इक्विटी ऑफरिंग कशी ओळखावी? | How to Identify a Good Equity Offering?

उत्तर | Answer:

✔ मजबूत आर्थिक स्थिती असलेली कंपनी.

✔ योग्य कारणांसाठी भांडवल उभारणे.

✔ शेअरधारकांचे हित संरक्षित ठेवणे.

✔ बाजारातील योग्य वेळ आणि योग्य किंमत.

✔ A company with a strong financial position.

✔ Raising funds for proper reasons.

✔ Protecting shareholder interests.

✔ Right market timing and fair pricing.